Osmanlıca Sözlük (İ Harfi)-Osmanlıca Sözlük (İ Harfi) İle İlgili Kelimeler...

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-10-2012

RE: Osmanlıca Sözlük (İ Harfi) İBTAL-İ HİSS
Duygusunu battal etmek ve uyuşturmak

(Evet, şu elim elemi ve dehşetli mânevi azabı hissetmemek için ehl-i dalâlet, ibtâl-i his nev'inden gaflet sarhoşluğu ile muvakkaten hissetmez

Fakat hissedeceği zaman kabre yakın olduğu vakit birden hisseder

Çünki, Cenab-ı Hakka hakiki abd olmazsa kendi kendine mâlik zannedecek

S

)

İBTALE
Bâtıl ve boş şey

İBTALİYYAT
İşe yaramıyan, boş sözler

İBTAR
Parçalama

* Mahrum etme, esirgeme

* Gündüzün başlangıcı

İBTAR
Şaşma, tuhafına gitme, hayrette kalma

* Alabileceği miktardan fazla yük yükletme

İBTAŞ
Şiddetle tutma, kavrama

İBTAT
Kesmek

Kat'etmek

İBTİAR
Kuyu kazma

İBTİAS
Gönderme, ba's etme

İBTİDA'
Benzeri olmayan bir şey yaratmak

(Bak: İbdâ')

İBTİDA
Baş taraf

Evvel

Başlangıç

En önce, başta

İBTİDA-İ DÂHİL
Tar: Medreselerden orta tahsili verenler

İBTİDA-İ CÜLUS
Hükümdarlığın başlangıcı

Tahta çıkışın ilk zamanları

İBTİDAD
İki kişinin bir şeyi bir tarafından tutup kavraması

İBTİDAEN
Önceden, ilk ve başlangıç olarak

İBTİDAÎ
Başlangıca ait, en önce olarak

İlk, evvelâ

* Ham, işlenmemiş

* İlk tahsil veren okul

(Daha da evvel bunun yerine "Sıbyan Mektebi" tabiri kullanılırdı

)

İBTİDÂİYYÂT
Başlangıçta olanlara öğretilen bilgiler

* Bu derslere ait kitaplar

İBTİDA-ŞÜDEGAN
f

Stajyer

İBTİDAR
Bir işe sür'atle başlama

İBTİGA
Maksad, gaye

Taleb, arzu, istek

İBTİGA-İ TE'VİL
Te'vil maksadıyla

Te'vil ederek izahta bulunma

İBTİHAC
Sevinç, sevinme

İç açıklığı

İBTİHAC
Bolluk, bereket, mebzuliyet

İBTİHAL
Halktan alâkayı keserek Allaha tazarru' ve niyazda bulunmak

İBTİHAR
İki parça olma, ikiye bölünme

İBTİHAS
Bir şeyin doğruluğunu öğrenmek için soruşturma, tetkik etme

İBTİKA'
Bir şeyin renginin fıtri olarak değişikliğe uğraması

İBTİKA'
(Bükâ

dan) Ağlama, göz yaşı dökme

İBTİKAR
Sabahleyin erkenden kalkma

İBTİLÂ
Belâya uğramak

Musibete düşmek

İyi veya kötü şeye düşkünlük, tiryakilik

* İnsanın iyiliğini, kötülüğünü ve kemâl derecesini meydana çıkaran imtihan, tecrübe

İBTİLÂ-Yİ ŞEDİD
Şiddetli tiryakilik

İBTİLA'
Zorlukla yutmak

* Gelini gerdeğe koymak

İBTİLAC
Meydana çıkma, zuhur etme, görünme

İBTİLAL
Islanmak

İBTİLAZ
Alma

İBTİNA'
(Binâ

dan) Bir şeyin üzerine bina etme

Bir dava veya bahiste bir şeye istinad etme

İBTİNAEN
İbtinâ ederek, mübteni olarak, dayanarak

İBTİRA'
Ağaç yontma

İBTİRAD
Duş yapma, soğuk su ile banyo yapma

* Serinlemek için soğuk su içme

İBTİSAM
Tebessüm etmek

İnce ve hafif gülümsemek

İBTİSAR
(Basar

dan) Kalb gözüyle görme

Basiret

* Görüp hakikatına varma

İBTİSAR
Bir şeye başlama, ibtida

İBTİŞAK
Haysiyet ve nâmusa dokunma

* Yalan söyleme

İBTİTA'
Kesilme, inkıta'

İBTİTAR
Tâbi olma, uyma, ittiba etme

İBTİYA'
Satın alma, mübâyaa etme

İBTİYAR
Seçip kabul etme

* Kavga yapma, dövüş etme

* Güçsüz, zaif ve kuvvetsiz olma

İBTİYAZ
Biriktirip yığma

İBTİZA'
Birşey meydanda ve açık olma

İBTİZAL
Çokluğu sebebiyle bir nimetin kıymetini bilmeyip, hor kullanmak

* Devamlı şeklide bir şeyi kullanmak

* Edb: Herkesin bildiği bir sözü tekrar etmek

(Mümtâziyetin zıddıdır

)

İBTİZAR
Cebren ve zorla alma

Soygunculuk yapma

09-10-2012	#6
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlıca Sözlük (İ Harfi)-Osmanlıca Sözlük (İ Harfi) İle İlgili Kelimeler... RE: Osmanlıca Sözlük (İ Harfi) İBTAL-İ HİSS Duygusunu battal etmek ve uyuşturmak(Evet, şu elim elemi ve dehşetli mânevi azabı hissetmemek için ehl-i dalâlet, ibtâl-i his nev'inden gaflet sarhoşluğu ile muvakkaten hissetmez Fakat hissedeceği zaman kabre yakın olduğu vakit birden hisseder Çünki, Cenab-ı Hakka hakiki abd olmazsa kendi kendine mâlik zannedecek S) İBTALE Bâtıl ve boş şey İBTALİYYAT İşe yaramıyan, boş sözler İBTAR Parçalama * Mahrum etme, esirgeme * Gündüzün başlangıcı İBTAR Şaşma, tuhafına gitme, hayrette kalma * Alabileceği miktardan fazla yük yükletme İBTAŞ Şiddetle tutma, kavrama İBTAT Kesmek Kat'etmek İBTİAR Kuyu kazma İBTİAS Gönderme, ba's etme İBTİDA' Benzeri olmayan bir şey yaratmak (Bak: İbdâ') İBTİDA Baş taraf Evvel Başlangıç En önce, başta İBTİDA-İ DÂHİL Tar: Medreselerden orta tahsili verenler İBTİDA-İ CÜLUS Hükümdarlığın başlangıcı Tahta çıkışın ilk zamanları İBTİDAD İki kişinin bir şeyi bir tarafından tutup kavraması İBTİDAEN Önceden, ilk ve başlangıç olarak İBTİDAÎ Başlangıca ait, en önce olarak İlk, evvelâ * Ham, işlenmemiş * İlk tahsil veren okul (Daha da evvel bunun yerine "Sıbyan Mektebi" tabiri kullanılırdı) İBTİDÂİYYÂT Başlangıçta olanlara öğretilen bilgiler * Bu derslere ait kitaplar İBTİDA-ŞÜDEGAN f Stajyer İBTİDAR Bir işe sür'atle başlama İBTİGA Maksad, gaye Taleb, arzu, istek İBTİGA-İ TE'VİL Te'vil maksadıyla Te'vil ederek izahta bulunma İBTİHAC Sevinç, sevinme İç açıklığı İBTİHAC Bolluk, bereket, mebzuliyet İBTİHAL Halktan alâkayı keserek Allaha tazarru' ve niyazda bulunmak İBTİHAR İki parça olma, ikiye bölünme İBTİHAS Bir şeyin doğruluğunu öğrenmek için soruşturma, tetkik etme İBTİKA' Bir şeyin renginin fıtri olarak değişikliğe uğraması İBTİKA' (Bükâ dan) Ağlama, göz yaşı dökme İBTİKAR Sabahleyin erkenden kalkma İBTİLÂ Belâya uğramak Musibete düşmek İyi veya kötü şeye düşkünlük, tiryakilik * İnsanın iyiliğini, kötülüğünü ve kemâl derecesini meydana çıkaran imtihan, tecrübe İBTİLÂ-Yİ ŞEDİD Şiddetli tiryakilik İBTİLA' Zorlukla yutmak * Gelini gerdeğe koymak İBTİLAC Meydana çıkma, zuhur etme, görünme İBTİLAL Islanmak İBTİLAZ Alma İBTİNA' (Binâ dan) Bir şeyin üzerine bina etme Bir dava veya bahiste bir şeye istinad etme İBTİNAEN İbtinâ ederek, mübteni olarak, dayanarak İBTİRA' Ağaç yontma İBTİRAD Duş yapma, soğuk su ile banyo yapma * Serinlemek için soğuk su içme İBTİSAM Tebessüm etmek İnce ve hafif gülümsemek İBTİSAR (Basar dan) Kalb gözüyle görme Basiret * Görüp hakikatına varma İBTİSAR Bir şeye başlama, ibtida İBTİŞAK Haysiyet ve nâmusa dokunma * Yalan söyleme İBTİTA' Kesilme, inkıta' İBTİTAR Tâbi olma, uyma, ittiba etme İBTİYA' Satın alma, mübâyaa etme İBTİYAR Seçip kabul etme * Kavga yapma, dövüş etme * Güçsüz, zaif ve kuvvetsiz olma İBTİYAZ Biriktirip yığma İBTİZA' Birşey meydanda ve açık olma İBTİZAL Çokluğu sebebiyle bir nimetin kıymetini bilmeyip, hor kullanmak * Devamlı şeklide bir şeyi kullanmak * Edb: Herkesin bildiği bir sözü tekrar etmek (Mümtâziyetin zıddıdır) İBTİZAR Cebren ve zorla alma Soygunculuk yapma