1936

1936


1 OCAK - İzmir'de Kültür Park'ın temeli atıldı,
9 OCAK - Ankara'da Dil-Tarih ve Coğrafya Fakültesi öğretime başladı
24 MART - Afyon'da 'Atatürk Zafer Anıtı' açıldı,
25 MART - Afyon-Karakuyu demiryolu hizmete açıldı
26 MART - Bozanözü-Isparta demiryolu hizmete açıldı
9 NİSAN -istanbul Telef on Şirketi satm alındı (Sayı: 3026)
24 NİSAN - Yenileşme edebiyatımızda büyük payı olan yazarlanmızdan Sami Paşazade Sezai Bey (Doğ: 1859) öldü
6 MAYIS - Ankara'da Devlet Konservatuvarı kuruldu,
18 MAYIS - Erzurum-Sivas demiryolu yapımma başlandı,
29 MAYIS-Türk Bayrağı Kanunu (2994 saydı) kabul edildi Yayım tarihi 561936
30 MAYIS - Demir İşletmeleri Genel Müdürlüğü kuruldu
1 HAZİRAN - Maliye Bakanlığı ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Kanunları yürürlüğe girdi,
8 HAZİRAN - İş Kanunu (3008 saydı) kabul edddi
9 HAZİRAN - İhracatçı Birlikleri kuruldu
9 HAZİRAN - İçişleri Bakanlığında 10 ilçenin (Çankaya, Manyas, Gündoğmuş, Yeşdova, Eyüp, Kargı, Gölcük, Yenice, Gülköy)'ün kurulmaşı kanunlaştı,
20 TEMMUZ - Montreux Antlaşması imzalandı (3171936 gün ve 3056 sayılı kanun)
Birinci Dünya Savaşı'nda Boğazlar'dan geçilerek Müttefikler safında olan Rusya'ya yardım götürülemediği için Ruslar yenildi Savaşın bitiminde Çanakkale ve Karadeniz Boğazları dünya politika ve stratejisindeki yerini bir kere daha ön plana geçirdi Lausanne Barış Antlaşması sırasında bu konu uzun tartışddı ve anlaşma maddeleri arasında Türkiye'nin Boğazlar üzerindeki egemenliğim kısıtlayacak maddeler konuldu 2071936 Montreux Antlaşması de Türkiye Boğazlar üzerindeki butün hukukuna kavuştu Ticaret gemilerinin geçmesi serbest bırakıldı, savaş gemilerinin tonilatosundan, toplannın sayı ve çapma kadar ayrıntılı kayıtlar konulmuştur
Bu tarihten itibaren her iki Boğaz'ın bekçisi Türkiye Cumhuriyeti ol¬muş ve bu konuda da tarafsızlığım, bütün güçlüklere rağmen koruma-sını bilmiştir
24 AĞUSTOS - 3 Dil Kurultayı
29 AĞUSTOS - İstanbul'da Atatürk Köprüsü'nün temeli atıldı İstanbul'da Haliç üzerindedir Azapkapı'yı Unkapani'na bağlar Dubalar üzerine kurulmuştur İhale bedeli 1585665 Liradır Boyu 477, genişliği 25 mt'dir Bu köprünün yerinde bir başka köprü vardı Unkapanı Köprüsü denilirdi
8 EYLÜL - Ankara ve İstanbul Radyo şirketi devlete geçti
4 EYLÜL - İngiltere Kralı Edward VIII, Türkiye'yi ziyaret etti (Kral bilahare bir izdivaç konuşu dolayısıyla İngiliz geleneklerine göre tahttan feragat etauş ve yurt dışına gitmiştir)
25 EYLÜL - Harp Okulu, İstanbul'da Harbiye semti olarak adlandırılan tarihi binasından Ankara'da yeniden yapılan okul binasına taşındı (Aynı bina yedek subay okulu olarak kullanılmaya başlandı)
26 EYLÜL - Malatya İplik ve Bez Fabrikası Aş kuruldu
26 EKİM - Kurtuluş Savaşı Komutanlanndan Korgeneral şükrü Naili Gökberk (Doğ: 1876) öldü Kurtuluş Savaşı'ndan sonra İstanbul'a giren Türk Silahlı Kuvvetleri'nin basında bulunuyordu 28 EKİM - Türkiye-Yugoslavya Ticaret Antlaşması imzalandı
1 KASIM - Atatürk, TBMM'nin 5 dönem, 2 toplanma yılım açtı:
'Sayın Milletvekilleri!
İlk tahsilin yayılması için, sade ve pratik tedbirler almak yolundayız İlk tahsilde hedefimiz, bunun umumî olmasını bir an evvel tahakkuk ettirmektir Bu neticeye varmak, ancak kesintisiz tedbir almakla ve onu melodik tatbikle mümkün olabilir'
6 KASIM - İzmit Kağıt Fabrikası hizmete girdi
18 KASIM - Filyos-Çatalağızı demiryolu hizmete girdi
14 ARALIK - İstanbul Üniversitesine bağlı olarak 'İktisat Fakültesi' kuruldu
15 ARALIK - Ankara Stadyumu hizmete girdi 27 ARALIK - Büyük şair, mütefekkir ve din adamı Mehmet Akif Ersoy (Doğ: 1873) öldü Son Türk Devleti'nin kurtuluş ve kuruluş günlerinde millî bir marş yapılması düşünülmüş ve teklif edilen şiirler arasında Burdur milletvekili Mehmet Akif Bey'in Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ithaf ettiği şiir çok beğenilmiştir 12 Mart 1921'de Meclis'te okunmuş ve coşkun alkışlarla kabul edilmiştir

İSTİKLAL MARŞI
Güfte: Mehmet Akif (Ersoy)
Beste: Zeki Üngör
Korkma sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak
O benim milletinün yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak'
Çatma kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal! Kahraman ırkıma bir gül; ne bu şiddet bu celal? Sana olmaz dökülen kanlanmız sonra helal Hakkıdır hakka tapan milletinün istiklal
Ben, ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım Kükremiş sel gibiyim bendimi çiğner, aşarım;
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım
Garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhadim var Ulusun, korkma Nasıl böyle bir imam boğar Medeniyet dediğin tek dişi kalmış, canavar?
Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın! Siper et gövdeni, dursun bur hayasızca akın Doğacaktır sana va'dettiği günler Hakk'm, Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın!
Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tam Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır atanı;
Verme dünyaları alsan da bu cennet vatanı
Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda? şüheda fışkıracak toprağı sıksan şüheda, cananı, bütün vanmı alsın da Huda Etmesin, tek vatanundan beni dünyada cüda
Rühumu senden, ilahî, şudur ancak emeli;
Değmesin mabedimin göğsüne namahrem di, Bu ezanlar, ki şahadetleri dinin temeli, Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli!
O zaman vecd ile bin secde eder, varsa taşım;
Her cerîhamdan, ilahî, boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır, ruh-i mücerret gibi yerden naşım;
O zaman yükselerek arşa değer, benim başım
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilal! Olsun artık dökülen kanlanırım hepsi helal Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlal! Hakkıdır hür yaşamış bayrağınım hürriyet;
Hakkıdır hakka tapan milletinim istiklal!

__________________