Şırnak Hakkında Bilgi

Şırnak Köprüleri


Çezire-i İbn-i Ömer Köprüsü (Rafid-Yafes Köprüsü) (Cizre)

Şırnak ili Cizre ilçesinde, Cizre-Nusaybin yolunda, Cizre suyu üzerinde bulunan bu köprünün kitabesi günümüze gelememiştir Bununla beraber, Artukoğulları döneminde, XIIIyüzyılda yapıldığı sanılmaktadır Diyarbakır Ulu Camisi’nin kapısındaki bir kitabede h559 (1164) tarihinde ölen tarihçi, Musul Zengilerinden Kudbiddin Mevlud’un veziri Cemaleddin Mehmet İsfahani’nin Cizre yakınında bir taş köprü yaptırdığı yazılıdır Büyük olasılıkla da Cizre Köprüsü sözü edilen bu köprüdür

Köprü kesme taştan beş gözlü, sivri kemerli olarak yapılmıştır Uzunluğu 14100 m eni 835 m olup, en büyük kemer açıklığı da 2800 mdir

Köprünün güney tarafında sekiz köşeli ayakların her birinin üzerinde çok yıpranmış olmasına rağmen astroloji kabartmaları ve yazıları bulunmaktadır Kufi yazılarla da burçların ve figürlerin isimleri yazılmıştır Köprü üzerindeki burç kabartmaları ile tanınmıştır Burada on iki burç üzerine sekiz gezegen kabartması yerleştirilmiştir Astronomi yönünden son derece önemli olan bu kabartmalar, güneş hangi burca girerse o ayın ilk gününde ışıkların o burca yansıyacak şekilde yapılmıştır Bu sistem son derece güzel bir şekilde hesaplanmış ve çağının mühendislik, astroloji harikasıdır Ayrıca Ashab-ı Kehf’in isimleri de köprü üzerine yazılmıştır

Günümüze bu köprünün batı kıyısındaki ilk kemeri ile ayağı ve nehrin ortasında da diğer iki ayağı gelebilmiştir


Akabin (Fevzi Çakmak) Köprüsü (Cizre)

Şırnak ili Cizre ilçesinde iki tepe arasında bulunan bu köprüyü İmadettin Zengi’nin oğlu Kudbeddin Mevlut Han (1159–1170) tarafından yaptırılmıştır Yapım tarihini belirten bir kitabe bulunmamakla beraber XII yüzyılın ikinci yarısında yapılmış bir Zengi köprüsüdür

Köprü kesme ve moloz taştan yapılmış olup, dört kemerli ve iki gözlüdür Köprü üzerinde aslan ve oğlak figürleri kabartma olarak işlenmiştir

Cumhuriyetin ilk yıllarında Mareşal Fevzi Çakmak bu köprüyü harap bir halde görmüş ve onartmıştır Bu nedenle de köprü Fevzi Çakmak Köprüsü olarak da anılmıştır Onarım sırasında köprü üç büyük kemer ve iki gözlü olarak yenilenmiştir


Dicle (Cizre) Köprüsü (Cizre)

Köprü Cumhuriyetin ilk yıllarından önce yıkılmış ve geçiş 1923 yılına kadar sallarla sağlanmıştır Bunun için de sal ve sandallar yan yana getirilerek geçiş sağlanmıştır

Yıkılan köprünün yerine 1968 yılında ayaklar üzerine oturan yuvarlak kemerli betonarme ve demirden yeni bir köprü yapılmıştır








Kasrik Köprüsü (Cizre)

uzaklıkta bulunan Kasrik (Meşeiçi) Köprüsü’nün Gudiler tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır Bu köprü Cizre Beyi Emir Muhammed tarafından onarılmıştır İlk yapımı ile ilgili kalıntıya rastlanmamaktadır

Kesme ve moloz taştan yapılmış olan köprünün günümüze yuvarlak kemerli üç gözü gelebilmiştir









Uludere Köprüsü (Uludere)

Yapı üslubundan Osmanlı döneminde yapıldığı sanılmaktadır

Moloz taştan yapılan köprü tek gözlü ve yuvarlağa yakın sivri kemerlidir