keşiflerin nedenleri

KEŞİFLERİN NEDENLERİ

1 Doğu ülkelerinin zenginliği ve Avrupalılar’ın burala ra gitmek için yeni yollar aramaları

2 Türkler’in İpek ve Baharat yollarına hakim olmaları

3 İstanbul’un fethiyle Doğu Avrupa ticaret yollarının Türklerin kontrolüne geçmesi ve bundan dolayı da Batı Avrupa kıyısındaki ülkelerin açık denizlere çık ma ihtiyacı hissetmeleri

4 Hıristiyanlığı yayma düşüncesi

5 Avrupa’da değerli madenlerin azlığı

6 Avrupa’da bazı kralların gemicileri desteklemesi

7 Doğudan Avrupa’ya gelen malların pahalıya mal olması

Nedenleri ile ilgili ayrıntı:

a-Ticaret yollarının Müslümanların eline geçmesi: Çin'den başlayan İpek Yolu, Hazar Denizi'nde iki kola ayrılıyor, kuzey kolu Kırım limanlarında son bulurken güney kolu Karadeniz kıyılarından İstanbul'a ulaşıyordu

Diğer önemli bir yol olan Baharat Yolu ise Hindistan'dan başlıyor ve kuzeyde Suriye limanlarında, güneyde ise İskenderiye'de son buluyordu Özellikle denizci İtalyan devletleri bu limanlardan aldıkları malları Avrupa'ya satıyorlardı Bu yolların tamamının Osmanlı denetimine girmesi ve bir kaç el değiştiren malların pahalıya mal olması Avrupalıları yeni yollar aramaya sevketmiştir

b Coğrafya bilgisinin ilerlemesi: Orta Çağ'da Avrupalıların dünya hakkındaki bilgileri çok azdı Avrupalılar, dünyayı tepsi gibi düz zannediyorlardı Ortasında Kudüs'ün bulunduğuna inandıkları dünyanın kuzeyi buzlarla, güneyi ise kaynar sularla kaplıydı Batıda sonsuz bir deniz, doğuda da Kaf dağları (Kafkas dağları) nın bulunduğuna ve onun ötesinde cinlerin yaşadığına inanırlardı Özellikle Haçlı Seferleri ve daha sonraki ilişkiler ve seyyahların gezi notlarının incelenmesi sonrasında, Avrupalıların dünya hakkındaki bilgileri artmış, boş inançlar yıkılmıştır

Özellikle Venedikli seyyah Marco Polo doğu üzerine Çin'e kadar büyük bir seyehat yaptı (1271 - 1295)

Bu seyehati sırasında yazdığı, doğu ülkelerinin hem zenginliklerini, hem de coğrafyasını anlattığı "Garibeler Kitabı" adlı eseri, Avrupalılar üzerinde büyük etkiler meydana getirmiştir

c Pusulanın geliştirilmesi: İlk kez Çinliler tarafından icat edilen pusula, Haçlı Seferleri sırasında Avrupa'ya geçmiştir Kristof Kolomb'un pusulanın sapma açısını düzeltmesiyle artık yönlerini kaybetme korkusundan kurtulan Avrupalılar, okyanuslara daha rahat ve korkusuzca açılmaya başladılar

d Gemicilik sanatındaki ilerlemeler: Eskiden kullanılan kadırgaların geliştirilerek 30 metre uzunluğunda, üç direkli beş yelkenli ve okyanuslara daha dayanıklı Karavel tipi gemilerin yapılması okyanuslara açılmada insanların cesaretini artırdı

e Efsane ve hurafelere inanmayan cesur gemicilerin yetişmesi: Orta Çağ'da Avrupalılar, Atlas okyanusunun içinde gemileri çeken çok büyük girdapların olduğu ve bu sularda dolaşan gemicilerin zenciye dönüşecekleri gibi hurafelere inanırlardı Ancak doğu ile olan ilişkiler ve coğrafya bilgisinin ilerlemesi bu gibi inançların yıkılmasına neden olmuştur


KEŞİFLERİ KOLAYLAŞTIRAN FAKTÖRLER

Pusulanın geliştirilmesi
Gemicilik sanatının ilerlemesi
Coğrafya bilgisinin artması

YAPILAN ÖNEMLİ KEŞİFLER

ÜMİT BURNU'NUN KEŞFİ

Portekizli bir denizci olan Bartelmi Diaz, 1 487’de Av rupa için yeni bir ümit kaynağı olan “Ümit Burnu”nu keşfetti

1497de İtalyan asıllı Portekizli bir denizci olan Vasko dö Gama, Hindistan’a ulaşmayı başardı Böylece Hint ticaret yolu Portekizliler’in eline geçti

AMERİKA'NIN KEŞFİ:

İspanyol denizcisi Kristof Kolomb, 1492de Hindistan sandığı Amerika kıtasına ulaştı

Fakat buranın yeni bir kıta olduğunu, Portekizli denizci Americo Vespuç çi ispatladı ve bu kıtaya “Amerika” adı verildi

DÜNYANIN ÇEVRESİNİN DOLAŞILMASI

Portekizli Macellan, Dünya’nın yuvarlaklığını ispat et mek için sürekli olarak batıya doğru hareket etti Fili pinler’de hayatını kaybedince bu seyahati yardımcısı Del Kano 1522’de tamamladı Böylece dünyanın yu varlaklığı ispatlanmış oldu

KEŞİFLERİN SONUÇLARI

Siyasi Sonuçları

Osmanlı Devleti Hint ticaret yolunun hakimiyeti için Portekizliler ile, Akdeniz hakimiyeti için ise İspanyol lar ile mücadele etti
Yeni ada ve kıtaların keşfi gerçekleşti
İspanyol ve Portekizliler geniş ülkeler elde ederek ilk sömürge imparatorluklarını kurdular

Ekonomik Sonuçları

Yeni ticaret yolları bulundu, Baharat ve İpek Yolları önemini kaybetti
Akdeniz kıyısındaki limanlar önemini kaybetti Buna karşılık Atlas Okyanusu kıyısındaki limanlar önem kazandı
Keşfedilen bölgelerdeki değerli eşya ve madenler Avrupa’ya taşındı 0 zamana kadar “toprak” temel zenginlik kaynağı iken, bundan sonra “altın ve gü müş” temel zenginlik kaynağı oldu
Burjuva sınıf ı güçlendi Bu durum, Avrupa’nın siyasi ve sosyal yapısında değişikliklere neden oldu
İslam ülkeleri yoksullaştı
İpek yolu ticaretinin önemini kaybetmesi sonucunda Türkistan hanlıkları zayıfladı


Coğrafi Keşifler’in Osmanlı Devleti’ndeki Etkileri:

Avrupa’nın Osmanlı Devleti’ne bağımsızlığı azaldı
Akdeniz limanlarının önem kaybetmesi, Osmanlı Devleti’nin ticari gelirlerini azalttı
Osmanlı topraklarında ticaret ile uğraşan köy ve kasabalarda ekonomik durum zayıfladı
Osmanlı Devleti, Coğrafi Keşifler’in olumsuz etkilerini önlemek için;
Süveyş Kanalı Projesi’ni gerçekleştirmek istedi Fakat bunu ancak 1869’da gerçekleştirebildi
Hınt Okyanusu nda Portekızlıler ıle savaştı fakat ustünlük kuramadı
Don - Volga Kanalı Projesi’ni gerçekleştirerek ipek Yolu’nu tekrar canlandırmak istedi Fakat bunda da başarılı olamadı
Akdeniz limanlarını yeniden canlandırarak gümrük gelirlerini artırmak için Avrupalı devletlere kapitülasyonlar verdi


Bilimsel Sonuçlar

Yeni ırklar, kültürler, hayvanlar, bitkiler keşfedildi
İnsanlarda merak ve araştırma isteği uyandı
Düşünce dünyasında önemli gelişmeler meydana geldi
Ronesans ve Reform Hareketlerı’ne zemin hazırlandı,
Avrupa’da sanattan zevk alan ve sanatçıları koruyan “Mesen” sınıfı ortaya çıktı

Dini Sonuçları

Kiliseye olan güven sarsıldı
Hıristiyanlığa ait inançlar temelinden sarsıldı
Avrupa’da dine dayalı dünya görüşü değişti

Coğrafi Keşifler bütün insanlığı etkilemiştir Bu yönüyle “evrensel” bir özelliğe sahiptir Avrupa’da daha sonra ortaya çıkacak olan gelişmelere neden olmuştur

__________________