12-03-2010
|
#6
|
Şengül Şirin
|
Cevap : Sanat Ansiklopedisi - Sanat Sözlüğü
Ebru: Su yüzeyindeki toz boyalara kâğıt tatbik olunarak yapılan boyama sanatıdır
Ebru fırçası: Bir ağaç dalına at kılı takılarak özel olarak hazırlanır Ortası boş bırakılmıştır
Ebrulu kâğıt: Üzerine boya ile somakiye benzer damarlar yapılmış kâğıda verilen ad Eskiden bu kâğıtlar kitap ve defterlere kap olarak geçirilirdi
Ecza-i şerife: Kur'an, sureler, en'amlar, evrad gibi varak hâlinde yazma cüzlere verilen ad
Amme, Tebareke, Kad-seme, Vez-zariyat surelerine de ecza-i şerife denilir
Eda Şahan: Tezhip sanatçımızdırBakınız geleneksel sanatlar/hat-tezhip/sanatçılar
Edirne kırmızısı: Al renk yerine kullanılan bir deyimdir Türk kırmızısı da denir
Edirnekârî: Edirne'de yapılan lake ciltlere verilen ad Bu ciltlerin üzerinde renkli nakış ye resimler vardır, nakışların üzerine vernik çekilmiştir Lake ve ruganîds denir
Ehl-i hiref: Hiref, hirfet kelimesinin çoğulu olup, «sanatlar, meslekler» anlamına gelir Sanat erbabının toplu olarak isimlerinden ve ücretlerinden bahseden kayıtlarda rastlanan ehl-i hiref deyimi de sanat ehli, sanatkâr anlamındadır
Ejder motifi: Eski Türk nakış-resimlerinde, minyatürlerde görülen bir motif Bereketli yağmurlar yağdıran veya fırtınalar koparan bir kudret sayılan ejder, bulut şeklinde tasvir edilmiştir Bir yılan şekli verilen bir bulutun bazı yerlerine küçük kıvrımlı kuyruklar, eklenerek şimşek resmedilmiştir
El taşı: Ebru yapımında kullanılacak boyalan ezmeğe yarayan taş
El yazması: Elle yazılan kitaplara verilen ad Gerek müellif gerekse müstensih tarafından elle yazılmış kitap Daha çok "yazma eser" ve "yazma" şeklinde kullanılmıştır
Elif: Arap alfabesinin birinci harfi olan elif, ayrıca tuğranın dört bölümünden birisidir Tuğrada dik olarak yukarıya doğru çekilen üç paralel çizgiye elif veya tuğdenir
Elvan kâğıt: Renkli kâğıt Elvan, renk anlamına gelen «levn» kelimesinin çoğuludur Yazıya çok önem veren Türkler elvanı bilir, al, yeşil, pembe, mavi, siyah, renk yermek için, bitkilerden yapılma boyalar kullanırlardı
En'am: En'am süresiyle, diğer bazı önemli Kur'an-ı Kerim surelerini içeren kitapçığa verilen ad En'am-ı Şerif de denir Bunlar güzel bir yazı ile yazdırılıp, tezhiplenerek iyi bir cilt yaptırılırdı
Erkam–ı divâniye: Bk Siyakat
Erkek oyma: Bk Katı'
Eser-i cedid: Eski kâğıtlardan birinin adıdır Kâğıdın başında Arap harfleriyle ve soğuk damga ile «eser-i cedit» yazılı olduğu için bu adı almıştır Cedid de denir
Esre: Eski yazıda harfi “i” sesiyle okutmak için harfin altına konulan küçük çizgi
Etek: Hat terimlerindendir Hilye'nin göbek altındaki kısmına verilen addır (BkHilye) Ciltçilikte derinin kenar kısımlarına da etek denir (Bk Deri) Etekli vav: Düz şekilde yazılan vav'lar hakkında kullanılan bir deyimdir Evsat: Kâğıdın orta boyu için kullanılır Bk Alikurna
Ezme yaldız: Tezhip ve cilt işlerinde kullanılan bir nevi sulu yaldız Zamk-ı Arabî su içinde eritilip, bu suyla gereği kadar altın varak ezilir; elde edilen macun birkaç defa yıkanır Jelatinli su ile karıştırılarak fırça ile sürülür
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|
|