Cevap : Türk İş Hukukunda Çalışma Süreleri - 1

**Şengül Şirin** · 06-16-2009

3 Çalışma Süresinin (45 saat) Süre Aşılmadan Haftanın Çalışılan Günlerine Eşit Olmayan (Farklı) Şekilde Dağıtılması

4857 sayılı İş Y

m

63/2 ve Yönetmelik m

4 uyarınca tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde 11 saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir[13]

Buna göre haftalık çalışma süresi eşit olmayan şekilde iş günlerine bölünebilir ancak günlük çalışma süresi hiçbir şekilde 11 saati aşamaz

Buradaki 11 saat mutlak azami süre olarak algılanmalıdır[14]

Günlük çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine farklı şekilde dağıtılması konusunda doktrinde değişik görüşler ileri sürülmüştür

Bir görüşe göre; normal haftalık çalışma süresi, tarafların anlaşmasıyla haftanın çalışılan günlerine eşit olmayan bir biçimde dağıtılabilir

Bu durumda haftanın her çalışılan gününde farklı uzunlukta çalışılmasına karşın, normal haftalık çalışma süresi olan 45 saat, haftalık olarak korunur, aşılmaz

Bu görüşe göre burada günlük 11 saatten fazla çalışılamaması kuralı da uygulanmayacaktır

Taraflar dilerlerse 45 saatlik çalışma süresini günde on beş saat çalışılacak 3 gün ile tamamlayabilirler[15]

İş Y

m

63/II birinci cümleye açık bir şekilde aykırı olan bu yorum tarzına katılmıyoruz

Çünkü Kanun çalışma süresinin farklı şekilde dağıtılması durumunda günlük çalışma süresinin 11 saati geçemeyeceğini yoruma imkân bırakmayacak şekilde düzenlemiştir

Diğer bir görüşe göre ise; İş Y

m

63/II ikinci cümlenin başında geçen “bu halde”“bu halde” ifadesi bu yoruma izin vermektedir

Buna göre haftalık normal çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine farklı şekilde dağıtılması halinde de ortada bir denkleştirme olduğu kabul edildiğinde denkleştirme süresi kanunda 2 ay ile sınırlandırıldığından, tarafların 2 aydan fazla bir süre için bunu kararlaştırmalarının mümkün olmadığı

sonucuna varılmasına imkân vermektedir

Kanun hükmünün lafzına mutlak bir şekilde bağlı kalınarak yapılan ve esnekleşmenin sınırlarını daraltan bu yoruma katılmıyoruz

Çünkü İş Y

m

63/II birinci cümle açık bir şekilde, taraflara çalışma süresini haftanın çalışılan günlerine farklı şekilde dağıtma imkânı tanımıştır

Diğer yandan getirilen bu düzenleme ile fazla çalışmanın belirlenmesinde haftalık çalışma süresinin esas alınması kabul edilmiştir[17]

ibaresinin düzenlemeyi sadece yoğunlaştırılmış iş haftası ve denkleştirme kuralının uygulanabildiği hallerle sınırlı tuttuğunu, bu nedenle dekleştirme kuralı uygulanmadığı takdirde, haftalık çalışma süresinin hiçbir zaman eşit olmayan şekilde iş günlerine dağıtılamayacağı savunulmaktadır[16]

Gerçekten de sözü edilen

Bu durumda bizim de katıldığımız üçüncü görüşe göre, denkleştirmenin sadece haftalık çalışma sürelerinin denkleştirilmesini ifade ettiğini kabul etmek daha isabetli bir yorumdur

Günlük çalışma süresi tespit edilirken haftalık normal çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine değişik şekilde dağıtılması durumunda tarafların anlaşması yeterli olup başkaca bir koşul aranmaz ve burada denkleştirme kuralı uygulanmaz

Denkleştirme kuralı ancak yoğunlaştırılmış iş haftası uygulandığında gündeme gelecektir[18]

Buna karşın haftalık normal çalışma süresinin haftanın çalışılan günlere eşit olmayan şekilde dağıtılması “denkleştirme” olarak yorumlanmamalıdır

Haftalık normal çalışma süresinin belirlenmesinde taraf iradelerini belirli oranda ön plana çıkaran bu yorum şekli esnekleştirme ile güdülen amaca da daha uygundur

Bunun sonucu olarak taraflarca günlük 11 saati geçmemek koşuluyla, normal çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine eşit olmayan şekilde dağıtılması mümkündür

Bu uygulama denkleştirme olarak kabul edilemeyeceğinden azami bir süreyle (iki ay ya da dört ay) de sınırlı olmayacaktır

06-16-2009	#3
Şengül Şirin	Cevap : Türk İş Hukukunda Çalışma Süreleri - 1 3 Çalışma Süresinin (45 saat) Süre Aşılmadan Haftanın Çalışılan Günlerine Eşit Olmayan (Farklı) Şekilde Dağıtılması 4857 sayılı İş Y m 63/2 ve Yönetmelik m 4 uyarınca tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde 11 saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir[13] Buna göre haftalık çalışma süresi eşit olmayan şekilde iş günlerine bölünebilir ancak günlük çalışma süresi hiçbir şekilde 11 saati aşamaz Buradaki 11 saat mutlak azami süre olarak algılanmalıdır[14] Günlük çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine farklı şekilde dağıtılması konusunda doktrinde değişik görüşler ileri sürülmüştür Bir görüşe göre; normal haftalık çalışma süresi, tarafların anlaşmasıyla haftanın çalışılan günlerine eşit olmayan bir biçimde dağıtılabilir Bu durumda haftanın her çalışılan gününde farklı uzunlukta çalışılmasına karşın, normal haftalık çalışma süresi olan 45 saat, haftalık olarak korunur, aşılmaz Bu görüşe göre burada günlük 11 saatten fazla çalışılamaması kuralı da uygulanmayacaktır Taraflar dilerlerse 45 saatlik çalışma süresini günde on beş saat çalışılacak 3 gün ile tamamlayabilirler[15] İş Y m 63/II birinci cümleye açık bir şekilde aykırı olan bu yorum tarzına katılmıyoruz Çünkü Kanun çalışma süresinin farklı şekilde dağıtılması durumunda günlük çalışma süresinin 11 saati geçemeyeceğini yoruma imkân bırakmayacak şekilde düzenlemiştir Diğer bir görüşe göre ise; İş Y m 63/II ikinci cümlenin başında geçen “bu halde”“bu halde” ifadesi bu yoruma izin vermektedir Buna göre haftalık normal çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine farklı şekilde dağıtılması halinde de ortada bir denkleştirme olduğu kabul edildiğinde denkleştirme süresi kanunda 2 ay ile sınırlandırıldığından, tarafların 2 aydan fazla bir süre için bunu kararlaştırmalarının mümkün olmadığı sonucuna varılmasına imkân vermektedir Kanun hükmünün lafzına mutlak bir şekilde bağlı kalınarak yapılan ve esnekleşmenin sınırlarını daraltan bu yoruma katılmıyoruz Çünkü İş Y m 63/II birinci cümle açık bir şekilde, taraflara çalışma süresini haftanın çalışılan günlerine farklı şekilde dağıtma imkânı tanımıştır Diğer yandan getirilen bu düzenleme ile fazla çalışmanın belirlenmesinde haftalık çalışma süresinin esas alınması kabul edilmiştir[17] ibaresinin düzenlemeyi sadece yoğunlaştırılmış iş haftası ve denkleştirme kuralının uygulanabildiği hallerle sınırlı tuttuğunu, bu nedenle dekleştirme kuralı uygulanmadığı takdirde, haftalık çalışma süresinin hiçbir zaman eşit olmayan şekilde iş günlerine dağıtılamayacağı savunulmaktadır[16] Gerçekten de sözü edilen Bu durumda bizim de katıldığımız üçüncü görüşe göre, denkleştirmenin sadece haftalık çalışma sürelerinin denkleştirilmesini ifade ettiğini kabul etmek daha isabetli bir yorumdur Günlük çalışma süresi tespit edilirken haftalık normal çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine değişik şekilde dağıtılması durumunda tarafların anlaşması yeterli olup başkaca bir koşul aranmaz ve burada denkleştirme kuralı uygulanmaz Denkleştirme kuralı ancak yoğunlaştırılmış iş haftası uygulandığında gündeme gelecektir[18] Buna karşın haftalık normal çalışma süresinin haftanın çalışılan günlere eşit olmayan şekilde dağıtılması “denkleştirme” olarak yorumlanmamalıdır Haftalık normal çalışma süresinin belirlenmesinde taraf iradelerini belirli oranda ön plana çıkaran bu yorum şekli esnekleştirme ile güdülen amaca da daha uygundur Bunun sonucu olarak taraflarca günlük 11 saati geçmemek koşuluyla, normal çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine eşit olmayan şekilde dağıtılması mümkündür Bu uygulama denkleştirme olarak kabul edilemeyeceğinden azami bir süreyle (iki ay ya da dört ay) de sınırlı olmayacaktır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır