|
yesimciwciw
|
Cevap : Fatura Ve Teyit Mektubu, Faturaya Itiraz, Faturanin Delil Niteligi
a) Taraflar arasında bir fatura verilmesini gerektiren akdi bir ilişkinin bulunması,
b) Bu akitte bedelin peşin veya belirli bir tarihte ödenmesi kararlaştırılmış olmalı,
c) Bedel henüz ödenmemiş olmalı,
d) TTK md 10 hükmüne göre aksine mukavele yoksa ticari bir borcun faizi, vadenin bitiminden ve belli bir vade yoksa ihtar gününden itibaren işlemeye başlar, demektedir Bu bağlamda süresinde ödenmeyen semen ile ilgili vade farkının alacağına dair alım satım sözleşmesinde açık hüküm bulunmalı veya
e) Bir cari hesap sözleşmesi bulunmalı
f) Vade farkı uygulaması, taraflar arasında sürekli uygulama şeklini almış ve bu uygulama taraflarca benimsenmiş olmalıdır33
Yargıtay 11 HD ise vade farkı, bazen hukuken ödenmesi gereken ve oranı sözleşme ile belirlenen bir temerrüt faizi niteliğinde kabul etmekte34 bazen de vade farkına temerrüt faizi denilmesini mümkün olmadığı, mal bedelinin geç ödenmesi nedeniyle borçluya tanınan vade nedeniyle, satış bedeline yapılan ilave olup, vade farkı ile birlikte satış bedeli oluşturduğu görüşü hâkim olmakta, ilgili kararın karşı oy gerekçesinde de bu vade farkı, satış bedeli olmayıp, satış bedelinin belli taksitlerde ödenmesi nedeniyle taraflarca kararlaştırılan bir sözleşme olduğu savunulmaktadır35 Hukuk Genel Kurulu ise vade farkını temerrüt faizi olarak nitelemektedir36 Söz konusu kararda vade farkının hukuki niteliği konusunda görüş birliği olmamasına rağmen faturada vade farkının bulunması halinde bunun geçerli olduğunu ve faturaya itiraz edilmemekle birlikte vade farkının da kabul edileceği sonucuna varılmaktadır
B) VUK’NA GÖRE FATURANIN KAPSAMI ve ŞEKLİ
Vergi mevzuatı ve uygulamasında, faturanın şekli ve kapsamı VUK md 230 hükmünde düzenlenmiştir VUK’da yer alan hükümler yalnız vergi hukuku bakımından değil, dolaylı olarak, özel hukuk bakımından, özellikle muhasebe hukuku yönünden önemlidir ve TTK’nın bu husustaki boşluğunu doldurmaktadır VUK Md 230 hükmüne göre faturada;
a) Faturanın düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarası
b) Faturayı düzenleyenin adı, varsa ticaret unvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası
c) Müşterinin adı, ticaret unvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve hesap numarası
d) Malın veya işin nev’i, miktarı, fiyatı ve tutarı
e) Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarası, bulunması gerekir
Vergi Usul Kanunu’nun230 maddesi faturada bulunması gereken asgari şartları belirtmekte, buna mukabil fatura düzenleyen mükelleflerin faturalara, kanun ve mevzuata aykırı olmamak ve fatura ile bağdaşmak şartı ile VUK Md 230’da belirtilenden başka kayıtları da yazması mümkündür37 Buna mukabil, VUK Md 230 hükmünde belirtilen hususlardan birinin eksik olması halinde, düzenlenen belgenin VUK bakımından fatura olarak nitelendirilmesi mümkün değildir Danıştay’ın da yerleşik içtihatları bu doğrultudadır Şöyle ki; Danıştay 4 Dairesi “…Fatura ve diğer tevsik unsuru belgelerin Kanunun öngördüğü şekilde düzenlenmemesi; diğer bir ifade ile, gerekli bilgileri ihtiva etmemesi, bunların hiç
33 ÜNAL, Oğuz Kürşat,: Fatura ve İspat Kuvveti, Üçüncü Baskı Ankara 2003
34 11HD 29041991 gün, E 1990/965, 1991/ 11K
35 11 HD 01051998 gün E1997/010031, K 1998/002995
36 HGK 14041999 gün E 1999/11-207, K1999/000215
37 ÜNAL, Oğuz Kürşat,: Fatura ve İspat Kuvveti, Üçüncü Baskı Ankara 2003 19
__________________
|