10-21-2012
|
#8
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Türk Edebiyat Tarihi Nedir
Hamse’si de ünlüdür
Muhakemetül-lûgateyn adlı eseri ünlüdür Eserde türkçe ile farsçayı karşılaştırarak türkçeyi üstün tutmuştur Eseri, o dönemde türkçenin ikinci plâna itilmesine tepki olarak ve yeni yetişen şairlere türkçenin de üstün bir şiir dili olduğunu kanıtlamak için yazmıştır
16 yy
Bakî (1526-1600)
divan şiirinin üstatlarındandır
Kanunî döneminin ihtişamı onun şiirlerine de yansımıştır
İyi bir medrese eğitimi almıştır
Çeşitli medreselerde müderrislik yapmıştır Kadılık görevlerinde bulunmuştur
Çok istediği şeyhülislâmlık mertebesine gelememiştir
Rindane gazel şairidir Dünya zevkini, hayattan kâm almayı prensip edinmiştir
Daha çok din dışı konuları işlemiştir Aşk, tabiat, devrin zenginliği şiirlerinin konularıdır
Şiirlerinde tasavvufa da yer vermiştir
Ahenkli bir dili vardır söyleyişe önem vermiştir
Söz Sanatlarını da başarıyla kullanmıştır
Sultanuş-şuara unvanını kazanan şair, divan şiirini İran şiiri seviyesine yükseltenlerdendir
divanının yanı sıra başka eserleri, nesirleri de vardır
Kanunî Mersiyesi meşhurdur
Fuzulî (1495-1556)
divan edebiyatının en büyük şairi olarak kabul edilir
O bir gazel şairidir
Bağdatlıdır Kerbelâ’da yaşamış, türbedarlık yapmıştır Hayatı sıkıntılar içinde geçmiştir
İyi bir eğitim görmüş, Arap ve fars dillerini öğrenmiştir
Şiirlerini Âzerî türkçesi ile yazmıştır
tasavvuf ve aşk şiirinin vazgeçilmez konularıdır
Onun aşkı mecazî aşk değil hakikî aşktır Mecazî aşkı -tasavvuf anlayışına uygun olarak- hakikî aşka bir köprü olarak kullanmıştır Aşk acısından hoşnuttur Derman istemez Kavuşmayı da istemez Çünkü bilir ki derman ve kavuşma aşkı bitirecektir
Istırabın yanında rintlik de vardır şiirlerinde
Fuzulî ilme çok önem verir İlimsiz şiirin temelsiz duvara benzediğine inanır
Mesnevi dalında da Leylâ vü Mecnun’u meşhurdur Leylâ ile Mecnun aşkını en içli bu eser dile getirmiştir denilebilir Eser daha sonra yazılan ve aynı adı taşıyan eserlere örnek ve esin kaynağı olmuştur
Şikâyetname, onun hiciv türünde yazdığı bir mektuptur türk edebiyatında hicve de mektuba da önemli bir örnektir
Eserleriyle sonraki divan ve bazı Halk şairlerine önderlik etmiştir
türkçe ve farsça divanının yanında Leylâ vü Mecnun (Mesnevi), Hadikatüs-süeda, Beng ü Bade, Şikâyetname, Sakîname (Heft Cam), Tercüme-i Hadis-i Erbain, Rind ü Zahid, Sıhhat ü maraz, muamma Risalesi, Matlaul-itikad, adlı eserleri ve türkçe mektupları vardır
Bağdatlı Ruhî
Sosyal aksaklıkları işleyen Terkib-i Bend’i en önemli eseridir
17 yy
Nef’î (1575-1633)
Erzurum doğumludur
İyi bir medrese eğitimi almıştır
Şiirde sözün gücüne, yani şairaneliğe önem vermiştir Ona göre söyleyiş ve ses unsuru son derece önemlidir
Dili oldukça ağırdır Arapça ve farsça kelime ve tamlamaları fazlaca kullanmıştır Fakat dili akıcıdır
divan edebiyatının en önemli Kaside şairidir Şöhretini kasideleri ile sağlamış, şairaneliğini kasideleriyle ortaya koymuş, kendini en mübalâğalı şekilde kasidelerinde övmüştür
Ölçü tanımayan bir şairdir Överken göklere çıkarır, yerdiğinde de adeta yerin dibine geçirir
En önemli eseri divanıdır Siham-ı Kaza eserinde hicivlerini toplamıştır
|
|
|