Yüz Temel Eser Ozetleri

Ago Paşa'nın Hatıratı - Refik Halit Karay

1-KİTABIN KISA ÖZETİ:
Kitap kısa kısa hikyelerden oluşmuşturkitabın birinci hikayesi ise kıtabın ismi olan “AGO PAŞA’NIN HATIRATI”dır
Ago Paşa,herkesin isminden dolayı yanıldığı gibi bir insan değil aksine bir papağandırZamanında bir kuşçu dükkanında eğitilmiştirOrada sahibi tarafından konuşmayı öğrenmiştir
Ago Paşa’nın sahibi ona o zamanda neler yasak değilse onu öğretirdi ve o da bunu söylerdiİnsanlar da onu merakla dinlerlerdiAma herşeyin bir sonu vardırVe kuş bunu anlayamazBu sefer yine aynı şeyi söylemesine rağmen bu yasaklanmştırBunun üzerine bu sefer sahabi polislerle uğraşmak zorunda kalırO zaman sahibi onu tavan arasına saklarOlaylar geçtiğinde de ona bu sefer ne söylemesi gerekiyorsa onu öğretirdi
Ona ilk önce “yaşasın padişahımız” öğretilmiştiBu yasaklanana kadar sahibi ve o mükemmel bir hayat sürmüşlerdiAma bu cümle de yasaklandığında yine büyük bir tehlike yaşamışlardıDaha sonra “yaşasın hürriyet”öğretilmiştiYine ilk önceleri herkes şaşırmış,kuşun söylediklerine şaşıyorduSonra bu cümle yüzünden bu sefer “ittihat ve terakki cemiyeti”ne girmişlerdiOrada “yaşasın ittihat ve terakki” diyerek yüzlerce kişiyi başına topluyor ve onların verdiği şeyleri yiyorduGün geçti bu da yasaklanmıştıBu sefer “yaşasın şeriat” öğretilmiştiGörenler bu kuşun kendi dillerine uygun olduğunu düşünerek yine ona yiyecekler veriyorlardıSonra bu da yasaklanınca “yaşasın Mahmut Şefket Paşa” öğretilmiş ve bunu haykırıyorduBu yüzden Hareket Ordusu erkanından birine satılmıştıİlk önceleri orada da rahat içindeydiBir gramofondan:
Kimdir onlar?Kimdir onlar?
Hareket Ordusu!
öğrenmiştiDaha sonra sokaktan geçen bir lahana turşucusunun taklidini yaparak bunu
Kimdir onlar?Kimdir onlar?
Hareket Ordusu!
Lahana turşusu!
çevirmiştiSonra bunu dedi diye onu oradan atmışlardı
Bu böyle devam etmiştiAgo Paşa öğrendikleri yüzünden ne acıklar çekmiş ve neler neler ile ödüllendirilmiştiEn sonunda yeni bir cümle öğrenmiştiBu “yaşasın Kuvayı Milliye”idiDaha sonra bu da yasaklandıArtık bunlardan iyice sıkılmıştıÇünkü ne öğrettiyseler önce onu rahat ettiriyor sonra cezalanmasına neden oluyordu
2-KİTABIN KONUSU:Bir papağanın öğrendiklerinin başına neler getirdikleri
3-KİTABIN ANAFİKRİ:Herşeyi sadece zamanına göre değil biraz da ileri düşünerek yaşamalıyız
4-OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Ago Paşa:Öğrendikleri yüzünden başına gelmeyen kalmamış olan bir papağan
5-KİTAP HAKKINDA ŞAHSİ GÖRÜŞLER:Kitap, zamanında nelerin olup bittiğini anlatan güzel bir kitaptır
6-YAZAR HAKKINDA KISA BİLGİ:

REFİK HALİT KARAY

1888′de İstanbul’da doğdu 18 Temmuz 1965′te İstanbul’da yaşamını yitirdi Vezneciler’de Şemsü’l-Maarif ve Göztepe’de Taş Mektep’te öğrenim gördü Özel ders aldı Galatasaray Lisesi ve Hukuk Mektebi’ni yarıda bıraktı Maliye Merkez Kalemi’ne katip olarak girdi 1908′de Servet-i Fünun’da ve Tercüman-ı Hakikat’te çalışmaya başladı Son Havadis adıyla bir gazete kurdu, 15 sayı yayımladı Fecr-i Ati Topluluğu’na katıldı Kalem adındaki mizah dergisinde de “Kirpi” takma ismiyle (müstear) siyasi mizah yazıları yazdı Mahmud Şevket Paşa’nın öldürülmesinden sonra Sinop, Çorum, Ankara ve Bilecik’te sürgün hayatı yaşadı 1918′de İstanbul’a döndü Robert Kolej’de Türkçe öğretmenliği yaptı Vakit, Tasvir-i Efkar ve Zaman gazetelerinde makaleleri yayımlandı Damat Ferit Paşa’nın dostluğu sayesinde, mütarekeden hemen sonra Hürriyet ve İtilaf Fırkası’na katıldı Posta ve Telgraf Umum Müdürü olarak görevlendirildi (1919) İzmir’in işgalinden sonra Anadolu Hareketiyle İstanbul Hükumeti arasında yaşanan telgraf krizinde İstanbul Hükumetini tuttu İstanbul’un düşman işgalinden kurtarılışının ardından 1922′de Beyrut’a kaçtı 1938′de affın çıkmasından sonra yurda döndü Ölünceye dek yazılarını sürdürdü