Ata Sporlarımız Nelerdir Ata Sporlarımız Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Güreş : Türklerde en eski spor türlerinden biride Güreştir

Güreşzorlu bir doğa içinde insanların güçlerini ve güvenlerini kolları ile denedikleri ve aradıkları bir mücadele türü olmuşturindirilmez bir yaşam isteği insanları birbirine saldırmaya ve devirmeye zorlamıştır

Türkler doğaya ve kuvvete düşkün kişilerdiroğudan batıya yelpaze gibi yayılan Türkleryakın mücadeleyi her zaman ön planda tutmuşlardır

Güreşte insanların üstün olduklarını kanıtlamak güçlerini topluma kabul ettirmek için uyguladıkları bir mücadele biçimidir

Böylelikle bir kişinin kuvvetini öteki kişilerle oranlama imkanı bulunur

İlk çağlarda güreş elbette bir tür boğuşmadır

Orta Asya devirlerinde Türkler arasında yapılan güreş müsabakalarında güreşin sporculardan birinin ölümü halinde sona erdiği bilinmektedir

Manas Destanı’nda kaydedilen güreşler bu gerçeği aydınlığa kavuşturmaktadır

Kaşgarlı XI

Asır DLT’de “Çalış” ve “Çelme” kelimesinin karşılığı olarak “Güreş” (küreş) diye tanımlanmıştır

Aynı sayfada “çalışçı” kelimesi “Güreşçi” olarak açıklanmıştır (Kaşgarlı 1985)

Bu büyük yazar eserinin bir başka yerinde “Kız ila küreşme kısrak ile yarışma” (Kaşgarlı 1985) diye bir deyişle örnekleme yapmaktadır

Aynı dönemlere (XI

Asır) tekabül eden ve temel eserlerden biri olan KB’de Yusuf Has Hacip; “Güreş” sözcüğünün karşılığı olarak “Küreşmek = Boğuşmak” olarak vurgulamaktadır (Yusuf Has Hacip 1979)

Bu iki temel eserlerden yarım asır sonra (1127 – 1144) yazılmış olan ME

’de de El-Havarizmi güreşe “küreş” derken bu sporun bu isim altında Oğuz Kıpçak ve diğer Karahanlı Türk’lerinin severek yaptıklarını vurgulamaktadır (El-Havarizmi 1993)

Günümüz Orta ve diğer Asya Türk toplumlarından Azeriler “gülaş” Başkurtlar “köraş”; Kazaklar “küres”; Kırgızlar “küröş”; Özbekler “kuraş”; Tatarlar “köraş /küreş; Türkmenler “göreş”; Uygurlar’ın “küraş/küreş” (KTLS

1992) dedikleri görülmektedir

Diğer Türk’lerden Gagouzlar “küreş”; Yakutlar Sakalar Tuvalar ve Hakaslar ise “küraş” demektedirler (BRSMSTS

1988) Yukarıda da görüleceği gibi güreş sözcüğü bütün Türk toplumlarında birbirine benzer ya da aynı şekilde telaffuz ediliyor

Bilindiği gibi Anadolu’da da güreş sözcüğü halk arasında “güleş” ya da “küleş” (Afşin 1988) diye telaffuz edilmektedir

Görülen o ki eski ve yeni bütün Türk toplumlarında bu sözcüğün kökeninin “kür” olduğudu

09-11-2012	#5
Prof. Dr. Sinsi	Ata Sporlarımız Nelerdir Ata Sporlarımız Hakkında Bilgi Güreş : Türklerde en eski spor türlerinden biride GüreştirGüreşzorlu bir doğa içinde insanların güçlerini ve güvenlerini kolları ile denedikleri ve aradıkları bir mücadele türü olmuşturindirilmez bir yaşam isteği insanları birbirine saldırmaya ve devirmeye zorlamıştırTürkler doğaya ve kuvvete düşkün kişilerdiroğudan batıya yelpaze gibi yayılan Türkleryakın mücadeleyi her zaman ön planda tutmuşlardırGüreşte insanların üstün olduklarını kanıtlamak güçlerini topluma kabul ettirmek için uyguladıkları bir mücadele biçimidirBöylelikle bir kişinin kuvvetini öteki kişilerle oranlama imkanı bulunur İlk çağlarda güreş elbette bir tür boğuşmadır Orta Asya devirlerinde Türkler arasında yapılan güreş müsabakalarında güreşin sporculardan birinin ölümü halinde sona erdiği bilinmektedir Manas Destanı’nda kaydedilen güreşler bu gerçeği aydınlığa kavuşturmaktadır Kaşgarlı XI Asır DLT’de “Çalış” ve “Çelme” kelimesinin karşılığı olarak “Güreş” (küreş) diye tanımlanmıştır Aynı sayfada “çalışçı” kelimesi “Güreşçi” olarak açıklanmıştır (Kaşgarlı 1985) Bu büyük yazar eserinin bir başka yerinde “Kız ila küreşme kısrak ile yarışma” (Kaşgarlı 1985) diye bir deyişle örnekleme yapmaktadır Aynı dönemlere (XI Asır) tekabül eden ve temel eserlerden biri olan KB’de Yusuf Has Hacip; “Güreş” sözcüğünün karşılığı olarak “Küreşmek = Boğuşmak” olarak vurgulamaktadır (Yusuf Has Hacip 1979) Bu iki temel eserlerden yarım asır sonra (1127 – 1144) yazılmış olan ME’de de El-Havarizmi güreşe “küreş” derken bu sporun bu isim altında Oğuz Kıpçak ve diğer Karahanlı Türk’lerinin severek yaptıklarını vurgulamaktadır (El-Havarizmi 1993) Günümüz Orta ve diğer Asya Türk toplumlarından Azeriler “gülaş” Başkurtlar “köraş”; Kazaklar “küres”; Kırgızlar “küröş”; Özbekler “kuraş”; Tatarlar “köraş /küreş; Türkmenler “göreş”; Uygurlar’ın “küraş/küreş” (KTLS 1992) dedikleri görülmektedir Diğer Türk’lerden Gagouzlar “küreş”; Yakutlar Sakalar Tuvalar ve Hakaslar ise “küraş” demektedirler (BRSMSTS 1988) Yukarıda da görüleceği gibi güreş sözcüğü bütün Türk toplumlarında birbirine benzer ya da aynı şekilde telaffuz ediliyor Bilindiği gibi Anadolu’da da güreş sözcüğü halk arasında “güleş” ya da “küleş” (Afşin 1988) diye telaffuz edilmektedir Görülen o ki eski ve yeni bütün Türk toplumlarında bu sözcüğün kökeninin “kür” olduğudu