Kolektivizm Hakkında Bilgi.
 

KOLEKTİVİZM

Kolektivizm,siyaset ve toplum felfesinde,bireyi öncelikle devlet,ulus,ırk,sınıf gibi kapsayıcı bir bütünün parçası olarak gören bakış açışı.Bireyin hak ve çıkarlarının vurgulandığı bireyciliğin karşıtı olarak değerlendirilebilir.Kolektivist yaklaşımı temel alan siyasal ve toplumsal örgütlenme modelleri de kolektivizm adıyla anılır.

Batıda kolektivist düşüncenin ilk modern ve etkili örneği,Jean-Jacques Rousseau'nun Du contrat social (1762; Toplum Anlaşması,1946/Toplum sözleşmesi ,1984). adlı yapıtıdır.Yapıtta Rousseau,bireyin gerçek benliğini ve özgürlüğünü ancak topluluğun "genel irade'sine boyun eğerek bulacağını savunur.böylece birey,kendisine "doğal hukuk'un kazandırdığı haklardan vazgeçecek ,ama onun karşılığında yurttaşlık haklarını kazanacaktır.19.yüzyıl başlarında G.W.F.Hegel de,bireyin gerçek benliğini ve özgürlüğünü ,nesnel ahlakın en yüksek düzeyde gerçekleşmesi olarak gördüğü ulusal devletin yasa ve kurumlarına boyun eğerek gerçekleştireceğini öne sürmüştür.Daha sonra Karl Marx ,Zur Kritik der politischen Ökonomie ( Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı,1970,1974).adlı yapıtının önsözünde,toplumsal etkileşimin önceliğini vurgulayan kolektivist düşüncenin felsefi temelini şu ilkeyle özetlemiştir.İnsanın varlığını belirleyen bilinci değil,bilinci belirleyen toplumsal varlığıdır.

Bireyin karşısında toplumun ya da sınıfların belirleyiciliğini savunan kolektivist yaklaşımlar sosyalist ve komünist hareketlere esin kaynağı olmuş,devleti,ulusu ya da ırkı üstün tutarlarsa milliyetçi ve faşist akımlara kaynaklık etmiştir.Çeşitli yasal düzenlemeler,gelirin yeniden bölüşümü,değişen ölçülerde planlama ve kamu mülkiyeti aracılığıyla kapitalizmin eşitsizliklerini azaltmayı amaçlayan sosyal demokrat harekit de kökleri kolektivist düşünce geleneğine dayanır.Buna karşılık genellikle kolektivizmin her türünün karşıtı gibi tanımlanan liberalizmin özellikle iktisadi liberalizmin de siyasal düzeyde faşist öğreti ve uygulamalarla kolaylıkla bağdaşabildiği görülmüştür.

Kaynak;AnaBritannica cilt 19 sayfa 190 frmsinsi.net için derlenmiştir.