Kelile ve Dimne
 

100 Temel eser den
yazar:Beydeba
konu :Dış yüzeyyiyle halka hitap ederken,iç yüzeyi akıllı kimselere siyaset ilmini ,edep erkanı anlatıyor.
15 Bölüm dür.
Büyük iskender hindistanı fethettiği zaman devleti yönetmesi için kendi adamını göreve getirir,gakat halk buna itiraz eder ve kendi hükümdar soyundan gelen bilgili mert delikanlı olan DEBREŞEM i hükümdar seçti.
Kısa zamanda ülke eski huzura ve sükunete kavuşmuş oldu.Debreşem zamanla kendini beğenen ,gururlanan bir insan olup çıktı.Ülke tekrar karışmaya başladı.

O zamanlar hindistanda bir brahman yaşardı.Halk tarafından itibar gören biriydi ve ülkenin gidişatını hiç beğenmiyordu.Öğrencilerini toplayıp fikir aldıçünkü tek başına hareket edenler her zaman hüsrana uğramışlardır.Akıllı insan ise çevresine danışarak birçok zorluğun ve sorunun üstesinden gelir.Hükümdarın huzuruna çıkarak ona dualarda bulundu kabul edildiği için teşekkürlerini sundu.Hayvanlarla insanları ayıran 4 temel unsur vardır dedi.HİKMET,İFFET,AKIL ve ADALETTİR .Bunlar dışında kalanlar ise kötülüktür.Hükümdara çok çirkin bir yol tuttuğunu ve mevkiinden dolayı şımardığını söyledi.Maksadının hükümdarı esirgemek ve iyilik etmek olduğunu söyledi.Hükümdar bu sözlere çok kızar ve Beydeba yı zindana attırır.Aradan uzun zaman geçer öğrencileri ülkeyi terk eder ve Beydeba adı unutulur.
Bir gece hükümdarın uykusu kaçar gökyüzüne baktığında Beydeba nın dediklerini düşünür ve ne kadar yanlış yaptığını anlar,hemen zindandan Beydebayı getirmelerini emreder.Beydeba dan af diler ona hazinenin sorumluluğunu verir.Halk çok sevinir Beydeba nın serbest kaldığını öğrenen öğrencileri şehre dönerler.Derlerki ;bu gün bile Hindistan da bir bayram kutlanır.İşte o bayram Beydeba nın zindandan kurtulduğu günün anısına kutlanan bayramdır.

Debleşem devlet işlerini yoluna koyduktan sonra bilginlerin ataları için yazdığı saltnameleri okur.Kendi adınada böyle saltname yazılmasını ister.B u iş için Beydeba yı görevlendirir ve 1 yıl süren bir çalışmanın sonucunda çok güzel bir eser ortaya çıkar.Bu eserin adı KELİLE VE DİMNE dir.Beydeba eserinde kurtları ,kuşları börtü ,böceği çakalları ,aslanları konuşturdu.Böylece kitap diş yüzüyle halka hitap ederken iç yüzüyle de siyaset ilmini anlattı.Filozofun asıl gayesi her okuyan a hikmet dersi vermekti.
Hükümdarın bile düşündüğünden de güzel kitap olmuştu bu.Beydeba kitabın çalınmaması için hükümdardan söz aldı.
Kisra Nuşirovan FARS Hükümdarıydı .İlim adamlarına ve bilginlere çok değer verirdi.Duyduki Hindistanda KELİLE VE DİMNE adında bir kitap yazılmış onu mutlaka ele geçermek istiyordu.Berzeveyh adlı casusu görevlendirerek bu kitabı ele geçirip Farsçaya çevirtti.

KELİLE VE DİMNE
1 BÖLÜM

Hükümdar Debleşem Beydeba ya;Yalancı ve düzenbaz biririn araya girerek iki can dostu birbirine düşman kesilmesine örnek vermesini ister.
Beydeba; aslan,çakal ve öküzün hikayesini anlatır.
Aslan ve öküz çok iyi arkadaştır bunu çekemeyen çakal iki can dostu düşman yapar ve aslan öküzü öldürür ,gerçeği öğrenince çok üzülür ama nafile...
Aslanla öküzün dostluğu zarar vermez ,asıl tehlike şu 3 şeydir;
1-YOKSULLUK Bir hükümdar ilim irfan sahiplerini yanından uzaklaştırırsa akılca yoksunluğa düşer.
2-KARIŞIKLIK İnsanlar birbirine düşer ve gırtlağına sarılırsa o memleketti huzur kalmaz.
3-İHTİRAS Eğlenceye dalmak,içkiye düşmek,sözde sohbete dalmak devleti zaafa uğratır.Bir hükümdar kabalık ederse itibarı silinir.Ahmak bir hükümdar sert davranacağı yerde yumuşaklık gösterendir.

2 Bölüm

Debreşem Beydebaya; Bir tehlike sezip akıllıca ve çevreye danışarak bu tehlikeyi nasıl bertaraf edileceğini anlatmasını ister. Beydeba şu hikayeyi anlatır;Bir gün karganın yuvasına yılan musallat olur ve yumurtalarını yer karga bu duruma çok üzüler ve konuyu çakala anlatır.Çakalda kargaya şehre uçmasını oradan değerli bir mücevher çalmasını o mücevheri yılanın deliğine atmasını söyler ve karga denileni yapar, mücevher sahipleri kargayı takip eder yılanı öldürüp mücevherlerini alırlar,böylecede karga zarara uğramadan düşmanı yılandan kurtulmuş olur.


3 BÖLÜM

Debleşem Beydeba ya ;Bir fesatçının sonunun ne olduğunu sorar.
Beydeba;Çakalın yaptığı fesatlıktan dolayı cezalandırılmasını anlatır.
Devlete hıyanet suçların en büyüğüdür.Bazı beyinsizler(çakal gibi)devletin en akıllı adamlarına tuzak kurarlar Böylelerini cezasız bırakmak doğru değildir.Düzenbazlar eceli gelmeden ölürrr..

4. BÖLÜM

Debreşem Beydeba ya ;Sadık dostların birbirine nasıl yardımcı olduklarını sorar.
Beydeba;avcının ağına düşen güvercin hikayesini anlatır.Ve güvercinin dostu farenin ağı kemirerek onları nasıl kurtardığını bunları gören karganında onlarla nasıl dost olduğunu anlatır.
Mert insanlar karşısındakinin mertliğine heves ederek dost olurlar.Kötü insanlar ise menfaatleri için dost olmak ister.
Zengin insanlar birikimi kadar cesur olurlar...İnsanın başına ne geldiyse hırs yüzünden gelmiştirrr..cömert olan insan parası olmasada şeref sahibidir....Aklı başında insanlar birlik ve beraberlik sayesinda birçok zorluğun üstesinden gelirler...

5. BÖLÜM


Debleşem Beydeba ya; O düşmanki yalvarıp yakarsada o na inanmamam gerektiğini anlat der.

Beydeba;İki can düşmanı Karga ile Yarasa örneğini verir.

Düşmanın ne kadar kendi soyunu kötüleyip sana iyilik yapıp senin güvenini kazansada gün gelir yine yapacağı düşmanlık tan geri kalmaz.bU SADECE GÖZ BOYAMAKTIR...

6.BÖLÜM


Debreşem Beydeba ya;Bir işin peşinde koşup onu elde ettikten sonra kaybeden insan hakkında bilgi vermesini ister..

Beydeba Kaplumbağa ve maymun hikayesini örnekler,birinin dostluğunu kazandıktan sonra ona kötülük düşünen kendisi hüsrana uğrar der.....

7.BÖLÜM

Debleşem Beydeba ya; telaşı yüzünden sonunu düşünmeden bir işe girişen adamın halini sorar .....

Debleşem;Tıpkı insanlar gibi doğmamış çocuğu için hayaller kurması gibi diyerek gelincik hikayesini anlatır.....

Bir aile bebeği erkek olursa onu nasıl eğiteceğini ve büyüteceğini n hayalini kurarmış ,ve nihayet bir oğulları olmuş birgün aile pazara gitmesi gerekiyormuş ve bebeğin yanına ehlileşmiş gelinciği koyarak gitmişler.Döndüklerinde gelinciğin ağzının kanlı olduğunu görünce adam oracıkta gelinciği boğazlamış daha sonra çocuğun beşiğine gidince ne görsünler beşiğin yanında ölü bir yılan duruyor.Gelincik, bebeğe zarar vermesin diye yılanı öldürmüş.Olay anlaşılınca aile çok pişman oluyorlar ama artık çok geçtirrrrr...
Bu yüzden insanlar hakkında peşin hükümlü olmamalıyız.Karşılaştığımız olumsuz olayların etraflıca araştırmasını yapmalıyızzzzzz..

8.BÖLÜM


Debleşem Beydeba ya;Düşmanları tarafından kuşatılan ve yenileceğini anlayan birinin bir kısım düşmanla nasıl dostluk kurarar kurtulduğunu anlatmasını ister....

Beydeba Birbirine düşman olan kimselerin daha büyük düşmanla karşılaşınca yaptıkları işbirliğini yine hayvan hikayeleriyle anlatıyorrrr.Düşmanımın düşmanı benim dostumdurrrr...


9 BÖLÜM


Debleşem Beydeba ya; Suç işlememesine rağmen gözden düşen cezaya uğrayan insanlar için örnek ister....
Beydeba bu konuyuda aslan-kaplan hikayesiyle örnek verir....
İnsanlar ister suç işlesin ister işlemesin durum iyice araştırılmadan hüküm verilmemelidir.Çünkü başarılı insanların çok düşmanı olur.O mevkiiye kendilerinin gelmesi gerektiğini düşünen beyinsizler çeşitli düzenbazlıklarla ve iftirayla güven duyulan ve itibarlı birini töhmet altında bırakarak ceza almalarını sağlarlar....

10. BÖLÜM

Debleşem Beydeba ya;Uğradıkları zarardan ders alarak başkalarına zarar vermekten kaçınan kimseleri anlat der....
Beydeba;Aslanın hikayesini anlatır...Hiç bir iyilik mükafatsız kötülük te cezasız kalmaz .... Kendin için istemediğini başkası için isteme...ADALET BUDUR,hem ALLAHı hem insanları hoşnut eder..


11 BÖLÜM

Herşeyden önem verilmesi gereken temel sayılması icap eden şeylerin esasından bahsedilir bu bölümde bunlar;Uysallık,civanmertlik,cesaret ve cömertliktir.

En güvendiğiniz kimselere sırrınızı açın ,güvermediğiniz kimselere sırrınızı vermeyin....


12 BÖLÜM


Yapılması gereken işler dururken boş işler peşinde koşup hüsrana uğramayın


13 BÖLÜM



İyiliğe layık olmayanlara iyilik yaparak hüsrana uğramayın ...Nice insanlar vardırki iyiliğiniz karşılıksız kalmaz....Nice insanlar vardırkiiii yaptığınız iyiliğin karşısında size hıyanet ederler...


14 BÖLÜM


Cahil insanların yükselmesi ve zenginleşmesi ne karşılık bilgili insanların darlığa düşmesi ve belaya uğraması anlatılır...

İnsanların başına gelen kaza ve kaderin eseridir...Tesadüf eseri yüksek mevkiye gelmek gibi..


15 .bÖLÜMMM


Başkalarına akıl vererek belalardan kurtulmasını sağlarken kendi aklını kullanmayanlar hakkında hikayelerle örnekler veriliyor...

Cevap : Kelile ve Dimne
 

Cevap : Kelile ve Dimne
 

Beğendiğinize sevindim .Ben teşk ederim