Afyonkarahisar Tarihi, Nüfusu, Yüzölçümü,tentin Yapısı ve Tarihsel Yapılar, Doğal Yapı,ekonomi, Yüzölçümü
 

AFYONKARAHİSAR


http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1423821254

Afyonkarahisar, AFYON olarak da bilinir.büyük bölümü Ege Bölgesi'nde kalan il ve il merkezi kent.Topraklarının bazı bölümleri Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerine taşar.Yüzölçümü 14.230 km2 olan Afyonkarahisar ili kuzeyde Eskişehir,doğuda Konya,güneyde Isparta ,güneybatıda Burdur ve Denizli ,batıda da Uşak ve Kütahya illeriyle çevrilidir.

DOĞAL YAPI

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1423821254

İl toprakları İçbatı Anadolu Eşiğinin en doğu kesiminde yer alır.Doğu kesimi Uludağ'dan başlayarak güneydoğuya doğru uzanan bir dağ dizisinin ucundaki Emir Dağı (Emiroğlu Tepesinde 2.307 m) engebellendirir.Güney kesimi engebellendiren Karakuş ve Sultan dağlarının yüksek kesimleri il sınırları dışındadır.Sandıklı ile Şuhut arasında kuzey-güney kesimi engebellendiren Karakuş ve Sultan dağlarının yüksek kesimleri il sınırları dışındadır.Sandıklı ile Şuhut arasında kuzey-güney doğrultusunda uzanan Kumalar Dağının Kilimatan Tepesi 2.247 m'ye erişir.Batı kesiminin Ahır Dağı (1.915 m). Çatma Dağı (1.876 m) ve Akdağ'ın doğu uzantıları engebelendirir.Akdağ'ın Kızılöten kasabası yakınında 2.343 m'ye ulaşan bir tepesi ilin en yüksek noktasıdır.

Dağlar arasındaki ovalar tarıma ve yerleşmeye elverişlidir.Sandıklı ve Dinar ovalarının suyunu,Büyük Menderes Irmağı ile kollarından Kufi Çayı akaçlar.Akarçay ise Afyon kapalı havzasından beslenerek Eber Gölüne dökülür.Akarçay'ın kollarından Kali Çayı üzerindeki Selevir Barajı ile Seyitler Çayı üzerindeki Seyitler Barajı da il topraklarının sulanmasında katkıda bulunur.Akşehir Gölü ile Acıgöl'ün bazı bölümleri il sınırları içinde kalır.Afyonkarahisar yeralto suları açısından zengindir.

EKONOMİ

İlde ekonomik yaşam büyük ölçüde tarıma dayalıdır.Yetiştirilen başlıca ürünler,tahıl,şeker pancarı,ayçiçeği ve patatestir.tıbbi açıdan dünyadaki en kaliteli afyonun elde edildiği haşhaş da burada yeşiştirilir.İl,adını merkezindeki yalçın kayalıkların üstünde yükselen kaleden ve ürettiği afyondan alır.Haşhaş ekiminin 1971'de yasaklanması il ekonomisine bir darbe olmuş,ancak yasağın 1974'te kaldırılmasıyla tarım yeniden canlanmıştır.İstanbul gibi büyük merkezlerin kurbanlık koyun talebini karşılayan illerden biri olan Afyonkarahisar'da önemli miktarda hayvan yetiştirilir.Başlıca hayvansal ürünleri deri,et ve yumurta ilin kaymağı ve sucuğu yurt çapında ünlüdür.

Ege Bölgesi'yle İç ve Doğu Anadolu'yu birbirine bağlayan kara ve demir yollarının kesişme noktasında yer alan Afyonkarahisar'da ticaret gelişmiş durumdadır.Sanayi de 1970'lere değin kamu kesimi egemenliğini sürdürmüş.büyük sayılabilecek ölçekte ve çeşitlenmiş üretim yapan özel kesim işyerleri açılmaya ancak bu yıllardan sonra başlamıştır.İldeki işletmeler daha çok gıda,dokumacılık,halıcılık,mermer,kauçuk eşya,taş ve toprağa bağlı sanayi kollarında etkinlik göstermektedir.En büyük sanayi kuruluşları kamuya ait şeker ve çimento fabrikalarıdır.Bolvadin'de ham afyonu işleyen bir alkaloit fabrikası vardır.Afyonkarahisar ilinin en önemli yer altı zenginlikleri mermer yatakları ile madensuyu kaynaklarıdır.İÖ 4.yüzyıldan beri işletildiği bilinen bu yataklardan Türkiye mermer üretiminin yüzde 5'i elde edilir.İlkçağdan beri yararlanılan Afyonkarahisar madensuları Cumhuriyet'in ilk yıllarından beri Kızılay adıyla şişelenerek ülke çapında dağıtılmaktadır.Tarihsel zengillikler açısından önem taşıyan bir bölgede yer alan il sınırları içinde 1981'de kurulan Başkomutan Tarihi Milli Parkı'nın bazı bölümleri vardır.

TARİH

Afyonkarahisar'ın bilinen tarihi İÖ 4 binlerden başlar.Sandıklı'nın Kusura köyündeki höyükte yapılan kazılardan ,burada İÖ 2500' e değin Kalkolitik kültürün var olduğu anlaşılmıştır.İÖ 1800'de başlayan Hitit egemenliğinden sonra yöre,dönemin önde gelen krallıklarıarasında el değiştirdi.1068'de Selçukluların,1329'da ise Osmanlıların egemenliğine girdi.1402'deki Ankara Savaşından sonra Germiyanoğulları bağlanan yöre 1429'da kesin olarak Osmanlı Devletine bağlandı.Uzun bir süre Karahisar-ı Sahib adıyla Anadolu Eyaletine bağlı bir sancak olarak yönetildi.19.yüzyılın ikinci yarısında Hüdavendigar vilayetine bağlanan Karahisar-ı Sahib 1917'de bağımsız sancak yapıldı.Kurtuluş Savaşı sırasında iki yıldan fazla süre işgal altında kaldı ve Cumhuriyet'ten sonra il haline getirildi.

KENTİN YAPISI VE TARİHSEL YAPILAR

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1423824440


Kentteki ilk yerleşim merkezi olan kalnin İÖ 14.yüzyılda Hitit Kralı II.Murşili tarafından yaptırıldığı sanılır.Hitit kaynaklarında adı Hapanova olarak geçen kent daha sonra Akronion ,Akroniom,Nikopolis ve Opion biçiminde anıldı.İS 11.yüzyılda buraya gelen Türkmenler yanardağ kökenli koyu renkli bir kayalığın üstündeki kaleye Karahisar adını verdi.Anadolu Selçuklularının devlet hazinesini saklamak amacıyla kullandıkları dönemde Karahisar-ı Devle,Sahibataoğulları döneminde de ( 1275-1341) Karahisar-ı Sahib adıyla anıldı.Daha sonra yörenin ekonomik ve sosyal yaşamına damgasını basan bitkisel ürünün adıyla Afyon ya da Afyonkarahisar adıyla anılmaya başlayan kent 1897'de demiryolu ulaşım olanağına kavuştu.Önemli bir ticaret ve konaklama merkezi olan kent Kurtuluş Savaşı sırasında yıkıma uğradı.Karayollarının yapımına bağlı olarak 1960'tan sonra gelişmeye başlayan kentten E-23 Karayolu geçer.Kent karayoluyla Ankara'ya 257 km.uzaklıktadır.Kentteki başlıca sağlık kuruluşları Devlet,Doğum,Göğüs Hastalıkları ve SSK hastaneleridir.Önemli kültür kurumları ise Afyonkarahisar Arkeoloji ve Afyonkarahisar Etnografya müzeleridir.Yükseköğretim kurumları Anadolu Üniversitesi'ne bağlı Afyon İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ve Afyon Meslek Yüksekokulu'dur.


http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1423824440

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1423824896


İlin simgesi olan kale bugün bir yıkıntı halindedir.Ulucami (1273),Kabe Mescidi (1397).Gedik Ahmet Paşa Külliyesi,( İmaret Camisi 1477). öteki önemli tarihsel yapılardır.Kentte bundan başka ,1922 Başkomutanlık Meydan Savaşı anısına yaptırılan Kocatepe Anıtı (1953),ile Avusturyalı heykelci Heinrich Krippel'in Afyonkarahisar'ın kurtuluşu anısına yaptığı Zafer Anıtı da (1935) vardır.
Afyonkarahisar Belediyesi Cumhuriyet'ten sonra kurulmuştur.Nüfus (1990) il 739.223; kent.95.643.
Kaynak;AnaBritannica cilt 1 sayfa 158-159 frmsinsi.net için yazılmıştır.